Venuszaal

De Venuszaal diende als bovenportaal van de Trap der Gezanten. Venus is de hoogste godheid van de staatsievertrekken. In de plafondhoeken bevinden zich de beroemde liefdesparen uit de oudheid, zoals Theseus en Ariadne, Titus en Berenice. De schilderijen op het plafond in de hoek heeft niet echt een kunstwerk met een bepaald doel, het wil alleen de beroemde liefdeskoppels uit de Klassieke Oudheid afbeelden. Er is hiervoor gekozen om deze schilderingen te maken in de Venuszaal, wat wel logisch is aangezien Venus de godin van de liefde is.

Godheden en Machten aan haar heerschappij onderworpen

Plafondschildering geschilderd in 1672 door René Antoine Houasse.

Venus is de godin van de liefde, vruchtbaarheid en schoonheid. Zij is te herkennen aan de zwaan die naast haar op de wolk ligt, deze zwaan staat symbool voor de schoonheid en elegantie die de godin bezit. Op de afbeelding zie je de godin Venus in het midden. Rechtsboven haar zoontje Cupido. Cupido is afgebeeld als een vliegende baby met vleugeltjes en pijl en boog. Onder aan de schildering zijn de belangrijke goden van de berg Olympus afgebeeld, zoals Mars, Neptunus en Zeus. De titel geeft al aan dat de goden en machten aan haar heerschappij worden onderworpen, de godin Venus is dus de belangrijkste godin uit de klassieke Oudheid.

Afbeelding: Godheden en Machten aan haar heerschappij onderworpen, René Antoine Houasse

Amphirite

Neptunus of Posseidon was de god van de zee. Op een dag zag hij de prachige Amphirite en wilde haar als zijn vrouw. Eerst wilde zij niet met Neptunus trouwen, maar Neptunus stuurde een dolfijn op haar af en deze nam haar mee. Neptunus heeft ervoor gezorgd dat de dolfijn een sterrenbeeld kreeg. Amphirite is nu de godin van de zee. Deze plafondschidering is een verwijzing naar de functie van de godin waarnaar de zaal vernoemd is, namelijk een verwijzing naar de liefde.

Afbeelding: Amphirite, René Antoine Houasse, 1678

Theseus en Ariadne

Op het plafond in de hoek van het noord-westen is het liefdeskoppel Theseus en Ariadne afgebeeld. Theseus ging vrijwillig mee naar Kreta en het labyrint waarin de Minotaurus telkens zeven jongelingen verslond. Zijn bedoeling was het monster onschadelijk te maken. Toen het schip vertrok naar Kreta had het zwarte zeilen. De vader van Theseus, Aegus, had er echter voor gezorgd dat er ook witte zeilen aan boord waren om te gebruiken in het geval dat de terugreis er een van zege en overwinning zou zijn. Theseus kwam op Kreta aan en werd naar het labyrint gebracht. Ariadne, Minos' dochter werd onmiddellijk verliefd op hem. Daarom gaf zij de jongen voor hij het labyrint inging een kluwen draad en de raad het uiteinde daarvan bij de ingang van het paleis vast te binden. Al verder lopend door de gangen zou de draad zich afrollen zodat hij de weg niet zou kwijtraken. Zij liet hem ook beloven haar mee terug te nemen naar Athene als zijn vrouw. Theseus slaagde erin het monster met vuistslagen te doden, zijn medeslachtoffers te bevrijden en uit Kreta te vertrekken samen met Ariadne. Toen zij op het eiland Naxos kwamen liet hij haar op het strand achter, Ariadne werd gered door de god Dionyssus. Hoewel alles goed was afgelopen, vergat Theseus op de terugreis de zwarte zeilen voor de witte te verruilen. En zo verkeerde de ongelukkige Aegus die op de uitkijk stond, in de veronderstelling dat zijn zoon was omgekomen toen hij het schip met de zwarte zeilen zag. Hij stortte zich van de rotsen in de zee, die sinds toen de Aegeische zee heet.

Afbeelding: plafondschildering in de Venuszaal, liefdeskoppel Theseus en Ariadne, geschilderd door René Antoine Houasse in 1678

Titus en Berenice

In de hoek in het zuid-westen is het liefdeskoppel Titus en Berenice te zien. Titus en Berenice waren een liefdeskoppel in Rome ten tijde van 70 na Christus. Berenice werd vergeleken met Cleopatra, Titus wist dat dit schadelijk kon toedoen aan zijn politieke carriere, hierdoor werd hun relatie geheim. Berenice werd inmiddels spottend 'de nieuwe Cleopatra' genoemd, een verwijzing naar de relatie tussen Marcus Antonius en Cleopatra VII, die door Octavianus werd aangegrepen om met Marcus Antonius af te rekenen. Titus begreep dan ook goed dat zijn relatie met Berenice politieke risico's met zich meebracht. Daarop verbrak hij de relatie en verbande hij Berenice uit Rome. Er zijn aanwijzingen dat Berenice twee jaar later alsnog terugkeerde naar Rome en dat Titus en zij elkaar in het geheim nog wel eens ontmoetten, overigens zonder dat dit Titus' reputatie schaadde.